Παγκοσμίως, μόνο το 27% των κοριτσιών προσφύγων λαμβάνουν δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αλλά μέσω της εκπαίδευσης των γυναικών μπορεί να βελτιωθεί ολόκληρη η κοινωνία.
Κάθε 8 Μαρτίου μιλάμε για τα δικαιώματα των γυναικών, ωστόσο το 2021 η εκπαίδευση εξακολουθεί να είναι ένα όνειρο για περίπου 132 εκατομμύρια κορίτσια σε όλο τον κόσμο. Η κατάσταση είναι ακόμη σοβαρότερη όταν επικεντρωνόμαστε στον πληθυσμό των προσφύγων: η κρίση της Covid-19 έχει επιδεινώσει μια ήδη δραματική εικόνα. Εκτιμάται ότι το 48% των παιδιών προσφύγων στον κόσμο -ακόμη και στην εποχή πριν την πανδημία- δεν είχαν πρόσβαση στην εκπαίδευση.
Υπάρχει σημαντικό χάσμα μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ενώ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση συμμετέχει το 77% των παιδιών προσφύγων, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση συμμετέχει το 36% των αγοριών και το 27% των κοριτσιών. Και τώρα, μόλις τελειώσουν τα lockdown, οι μισές από αυτές τις έφηβες μπορεί να μην επιστρέψουν ποτέ στο σχολείο (δεδομένα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, 2020).
Η ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΞΕΚΙΝΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
«Δεν χρειαζόμαστε τίποτα περισσότερο από αυτό που θα έπρεπε να είναι ήδη σύνηθες ή κανονικό, προκειμένου να χτίσουμε έναν καλύτερο κόσμο σήμερα», λέει η Michele Senici, διευθύντρια εκπαίδευσης στην οργάνωση Still I Rise. «Στις αίθουσες διδασκαλίας όλων των σχολείων μας σε όλο τον κόσμο, παρέχουμε εκπαίδευση υψηλής ποιότητας ανεξάρτητα από το φύλο. Διασφαλίζοντας ότι το 50% των μαθητών μας είναι κορίτσια, και μέσω στοχευμένων δραστηριοτήτων, καταπολεμούμε τις διακρίσεις. Στόχος μας είναι ένας κόσμος όπου κάθε κορίτσι αντιμετωπίζεται με δικαιοσύνη και σεβασμό».
Αυτή η μη κερδοσκοπική οργάνωση παρέχει εκπαίδευση και προστασία σε παιδιά πρόσφυγες από το 2018, μέσω ενεργών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, την Τουρκία, τη Συρία και την Κένυα. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις ανάγκες και τα αιτήματα των κοριτσιών και των νέων γυναικών. Για να γίνει αυτό, η Still I Rise δημιουργεί χώρους που μπορούν να ακούγονται και να αλληλοεπιδρούν, όπου μπορούν να αισθάνονται ελεύθερες και ευπρόσδεκτες. «Κάθε εβδομάδα έχουμε ένα κλαμπ αφιερωμένο στα κορίτσια, όπου μπορούν να αναζητήσουν απαντήσεις στα ερωτήματα και τις αμφιβολίες τους, χωρίς να αισθάνονται ότι κρίνονται ή πληγώνονται. Υπάρχουν αμέτρητα βιβλία που προσφέρουμε για να αναγνωρίσουμε τις γυναίκες που έχουν χτίσει και αλλάξει τον κόσμο».
Μαθήτρια στα βορειοδυτικά της Συρίας
Μαθήτρια στη Σάμο, Ελλάδα
Μαθητές στην Κένυα
Δασκάλα και μαθήτρια στην Κένυα
Ένα σημαντικό μέρος των μαθημάτων καλύπτει την υγιεινή και τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, καθώς και τα δικαιώματα των γυναικών και τη σημασία της συναίνεσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάθε κορίτσι αντιλαμβάνεται τα θεμελιώδη δικαιώματά του και ενθαρρύνεται να αναζητήσει βοήθεια αν η φωνή της δεν ακουστεί. Σε κάθε τάξη εκλέγονται δύο εκπρόσωποι, ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Είναι υπεύθυνοι για την κοινοποίηση στο προσωπικό κάθε αμφιβολίας, προβλήματος ή πρότασης για τη βελτίωση του σχολείου και των δραστηριοτήτων του, μαζί.
«Τα κορίτσια έχουν επίσης έναν Υπεύθυνο Προστασίας Παιδιών με τον οποίο μπορούν να κάνουν συνεδρίες και να τους υποστηρίξουν συναισθηματικά ή με άλλο τρόπο», προσθέτει η Racheal Wanjiru, διευθύντρια του Διεθνούς Σχολείου Still I Rising στην Κένυα. «Σε καθένα από τα σχολικά προγράμματά μας, στοχεύουμε να ενδυναμώσουμε τα κορίτσια ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στις ικανότητές τους. Οι καθηγήτριες αποτελούν το 80 τοις εκατό του προσωπικού στο σχολείο μας στο Ναϊρόμπι, και τις θεωρούμε ως πρότυπο. Το μήνυμα που προσπαθούμε να μεταφέρουμε είναι ότι, μέσω της μελέτης, κάθε κορίτσι μπορεί να έχει τη δική της δουλειά και να έχει τη δύναμη να γίνει ό,τι ονειρεύεται».
ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Η φτώχεια, ο παιδικός γάμος και η βία με βάση το φύλο -όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων- είναι από τις πιο κοινές αιτίες για τα κορίτσια που εγκαταλείπουν ή δεν πηγαίνουν στο σχολείο παγκοσμίως. Άλλες αιτίες είναι η τάση να ευνοούνται τα αγόρια όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τις σχολικές εγκαταστάσεις που φαίνεται να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις συγκεκριμένες ανάγκες υγιεινής και προστασίας των κοριτσιών.
Ωστόσο, η επένδυση στην εκπαίδευση των κοριτσιών είναι πιο επείγουσα και κρίσιμη από ποτέ. Σύμφωνα με μια μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας (2018), οι γυναίκες με δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι πιο πιθανό να κερδίσουν περισσότερα και επίσης να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής για τις ίδιες και για τις κοινότητές τους. Με τον τρόπο αυτό, βελτιώνονται το κοινωνικό κεφάλαιο, η ανεξαρτησία, η γενική υγεία και ευημερία, καθώς και η μείωση πρώιμων γάμων και εγκυμοσύνης.
Επιπλέον, άλλες έρευνες δείχνουν ότι κάθε επιπλέον έτος εκπαίδευσης που λαμβάνει μια γυναίκα μπορεί να μειώσει την πιθανότητα παιδικής θνησιμότητας κατά 5-10%. Η εκπαίδευση σώζει ζωές και αποτελεί το πρώτο θεμελιώδες βήμα προς την κατεύθυνση των πραγματικά ίσων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δείτε το βίντεο (στα Αγγλικά):
Ο αγώνας της Nahid στην Ελλάδα, μιας 14χρονης κοπέλας, για το δικαίωμα στην εκπαίδευση κοριτσιών και νεαρών γυναικών.
Μετάφραση/ Επιμέλεια: Pressenza Athens
