Με ξεπερνά το γεγονός ότι ακόμα υπάρχουν χώρες (ή Πολιτείες στις ΗΠΑ) που έχουν σε ισχύ τη θανατική ποινή για το όποιο αδίκημα. Oργανώσεις και οργανισμοί έχουν γράψει κείμενα για το πόσο αντιπαραγωγική είναι σε επίπεδο πρόληψης ποινικών πράξεων, επιπρόσθετα του πόσο εκδικητική γίνεται η “απονομή δικαιοσύνης” αντί για σωφρονιστική. Σε σχέση με την επιβολή της θανατικής ποινής σε ανθρώπους για εγκλήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά, με αφορμή την 64η Επιτροπή των Ναρκωτικών του ΟΗΕ, διοργανώθηκε σήμερα ένα πάνελ με σκοπό να συζητηθεί η εξέλιξη του θέματος στο πλαίσιο της πανδημίας. Μερικά ενδιαφέροντα νέα έχουν ως εξής:
α) Υπήρξαν λιγότερες εκτελέσεις αποφάσεων θανατικής ποινής εξαιτίας της πανδημίας (κάποιες χώρες σκέφτηκαν να τις αναβάλλουν για αργότερα). Για παράδειγμα η Σιγκαπούρη δεν εκτέλεσε καμία θανατική ποινή το 2020, πράγμα που είχε να συμβεί από το 2013. Στη Σαουδική Αραβία, μετά από μεγάλη πίεση ακτιβιστών και δικηγόρων, δημιουργούν ένα μορατόριουμ εκτελέσεων, μήπως καταφέρουν να αποφευχθούν ορισμένες. Σημειώνουμε ότι οι τρεις χώρες που εκτέλεσαν θανατικές ποινές σε σχέση με τα ναρκωτικά το 2020 είναι η Κίνα, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία.
β) Αυξήθηκαν οι καταδίκες σε θανατική ποινή. Πρωταθλήτριες χώρες σε αυτό το αρνητικό ρεκόρ είναι η Ινδονησία, η Μαλαισία, το Λάος ενώ από Κίνα, Ιράν και Σαουδική Αραβία δεν έχουν ακόμα συγκεντρωθεί στοιχεία.
γ) Δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία δικών που οδήγησαν σε αποφάσεις θανατικής ποινής, οι διαδικτυακές δίκες. Παρά το γεγονός μεγάλων δυσκολιών σύνδεσης των κατηγορούμενων σε διάφορες περιπτώσεις ή την έλλειψη διερμηνέα, καθεστώτα όπως η Ινδονησία και η Σιγκαπούρη καταδίκασαν διαδικτυακά χρήστες/στριες ναρκωτικών σε θάνατο (17 περιπτώσεις στην πρώτη χώρα και 1 περίπτωση στη δεύτερη). Επενέβη ο διπλωματικός εκπρόσωπος της Ινδονησίας να εξηγήσει ότι είναι δικαιώμά τους εφόσον η θανατική ποινή για εγκλήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά προβλέπεται στο Σύνταγμα της Ινδονησίας. Ακολούθησε παρουσίαση στοιχείων από το διπλωματικό εκπρόσωπο της Αυστραλίας, που απέδειξε την αποτυχία της εφαρμογής της θανατικής ποινής ως προς την αναμενόμενη αποτελεσματικότητα.
δ) Παράλληλα παρουσιάστηκε το παράδειγμα της Μογγολίας, η οποία έχει καταργήσει από το 2013 τη θανατική ποινή και υπήρξε ευρύτατη διαβούλευση το 2020 για να την επαναφέρει. Τέλος καλό όμως για το μέλλον όλων των ανθρώπων – και συγκεκριμένα των χρηστών – που δικάζονται στη χώρα: η επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως νομικό έρεισμα για να ενεργοποιηθεί εκ νέου η θανατική ποινή στη χώρα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μείωσης της Βλάβης που διοργάνωσε το πάνελ, εκπονεί μελέτες επιτήρησης σε παγκόσμιο επίπεδο πάνω στο θέμα της θανατικής ποινής στους ανθρώπους που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών. Μπορείτε να τις διαβάσετε εδώ.