Περίληψη των δηλώσεων της Εκπροσώπου Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Shabia Mantoo, στη χθεσινή ενημέρωση προς τον Τύπο στο Palais des Nations στη Γενεύη.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες απευθύνει έκκληση στα κράτη να διευκολύνουν και να επιταχύνουν τις διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης για τους Αφγανούς που έχουν οικογένειες πίσω στο Αφγανιστάν ή έχουν εκτοπιστεί στην ευρύτερη περιοχή.
Αν και οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στο Αφγανιστάν δεν έχουν οδηγήσει σε εκτεταμένο εκτοπισμό εκτός των συνόρων, πολλοί από τους Αφγανούς που ήταν ήδη πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο παραμένουν χωρισμένοι από τις οικογένειές τους επειδή δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης.
Πολλοί άνθρωποι προσεγγίζουν τα γραφεία της Ύπατης Αρμοστείας καθώς ανησυχούν πάρα πολύ για την ασφάλεια και τις συνθήκες διαβίωσης των μελών των οικογενειών τους που παραμένουν στο Αφγανιστάν ή σε γειτονικές χώρες.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η διατήρηση της οικογενειακής ενότητας και να προστατευτούν ανθρώπινες ζωές δεδομένης της εξαιρετικά δύσκολης και πολύπλοκης κατάστασης που επικρατεί στη χώρα, η Ύπατη Αρμοστεία απευθύνει έκκληση στα κράτη να δώσουν προτεραιότητα και να απλοποιήσουν τις διαδικασίες εισδοχής μέσω της οικογενειακής επανένωσης.
Η αρχή της οικογενειακής ενότητας προστατεύεται από το διεθνές δίκαιο και από δεσμευτικά περιφερειακά νομικά κείμενα. Επίσης, η αρχή αυτή εφαρμόζεται σε πολλές χώρες και μέσω της εθνικής νομοθεσίας τους.
Αν και πολλές χώρες έχουν συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο που προβλέπει την οικογενειακή επανένωση των προσφύγων και παρέχει συγκεκριμένες εγγυήσεις και εξαιρέσεις, η Ύπατη Αρμοστεία ανησυχεί ότι πολλοί Αφγανοί πρόσφυγες μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με σημαντικά διοικητικά εμπόδια στην προσπάθειά τους να ασκήσουν το νομικό αυτό δικαίωμα.
Ορισμένα από τα εμπόδια αυτά είναι το απαγορευτικό κόστος, η μακρά περίοδος αναμονής και η απουσία ευελιξίας στην κατάθεση των απαιτούμενων εγγράφων.
Παρόλο που κάποιες χώρες δεσμεύτηκαν πρόσφατα ότι θα επιταχύνουν τις διαδικασίες, μεταξύ άλλων μέσω της υιοθέτησης προγραμμάτων για τη χορήγηση βίζας για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς και ότι θα δώσουν προτεραιότητα στην επανένωση των οικογενειών από το Αφγανιστάν, η Ύπατη Αρμοστεία καλεί τα κράτη να διευκολύνουν, να διευρύνουν και να επιταχύνουν τα μέτρα αυτά.
Η Ύπατη Αρμοστεία παροτρύνει επίσης τις χώρες να εφαρμόσουν με διευρυμένο και ανθρωπιστικό γνώμονα τα κριτήρια για τον εντοπισμό των μελών των οικογενειών που πληρούν τις προϋποθέσεις για να συμπεριληφθούν στα προγράμματα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνθεση και η δομή των οικογενειών μπορεί να ποικίλλει.
Η Ύπατη Αρμοστεία απευθύνει επίσης έκκληση να θεωρούνται επιλέξιμα για τις διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης και τα μέλη των διευρυμένων οικογενειών, όταν καταδεικνύεται σχέση εξάρτησης.
Στην παρούσα συγκυρία, πολλοί από τους ανθρώπους που ζητούν να επανενωθούν με τους αγαπημένους τους σε τρίτες χώρες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως πρόσφυγες και να υπαχθούν στις εγγυήσεις παροχής προσφυγικής προστασίας.
Καθώς πολλές πρεσβείες και προξενεία στο Αφγανιστάν δεν λειτουργούν επί του παρόντος, η Ύπατη Αρμοστεία καλεί επίσης τις χώρες να λάβουν υπόψη τους τους περιορισμούς που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις απαιτητικές διοικητικές και γραφειοκρατικές απαιτήσεις αυτών των διαδικασιών εισδοχής.
Προτείνεται μια πιο πρακτική και ευέλικτη προσέγγιση, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων καινοτόμες μεθόδους επεξεργασίας των αιτημάτων και συνεντεύξεις από απόσταση.
Αν και διαφέρουν από τα προγράμματα επανεγκατάστασης προσφύγων, οι διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης μπορούν να δράσουν συμπληρωματικά με τα ανθρωπιστικά προγράμματα διευκολύνοντας την ασφαλή και νόμιμη είσοδο των προσφύγων σε άλλες χώρες. Έτσι, συμβάλουν στο να μην καταφεύγουν οι πρόσφυγες σε επικίνδυνα παράτυπα ταξίδια και τους βοηθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην προστασία και σε μακροπρόθεσμες λύσεις.
