Στα πλαίσια της διεθνούς εκστρατείας “Υποστήριξη, όχι τιμωρία” για το 2022, το ΔΙΚΤΥΟ ΟΜΟΤΙΜΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ ΨΥΧΟΔΡΑΣΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ-Mείωσης της Bλάβης / PeerNUPS, διοργάνωσε ενημερωτική εκδήλωση, στις 27 Ιουνίου, στην Αθήνα, με θέμα το ζήτημα της θλιβερής και τραγικής πρωτιάς της χώρας μας στη γενική θνησιμότητα των χρηστών, και ιδιαίτερα την μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια στον επιπολασμό του HIV και στους αντίστοιχους θανάτους.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν εκτός από μέλη του Δικτύου, ο καθηγητής επιδημιολογίας κ. Άγγελος Χατζάκης, η Πρόεδρος του Kέντρου Πρόληψης Αθηνά Υγεία του Δ. Αθηναίων κα. Φωτεινή Λεομπίλλα, εκπρόσωποι οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και του ΟΚΑΝΑ.
Το ζήτημα που μονοπώλησε τη συζήτηση, δεν ήταν άλλο, από τα αποτελέσματα των προγραμμάτων “Αριστοτέλης HIV/HCV” και “Αλέξανδρος” τα έτη 2018 – 2020 στην Αθήνα και 2019 – 2021 στην Θεσσαλονίκη αντίστοιχα. Με βάση τα δεδομένα των προγραμμάτων, η θνησιμότητα μεταξύ των χρηστών ψυχοδραστικών ουσιών (ΧΨΟ) στην Αθήνα έφτασε το 3,5% και το 4,65% στην Θεσσαλονίκη, με τον μέσο όρο της χώρας να εκτινάσσεται στο 3%, όταν στη Δυτική Ευρώπη είναι 1,56% και στην Βόρειο Αμερική 1,61%. Και αυτά είναι μέχρι το 2020. Καθώς το 2021 ο μέσος όρος ανέβηκε στο 4,1% ενώ για τους πρώτους 5 μήνες του 2022, το ποσοστό είναι ήδη στο 4,7 και δυστυχώς αναμένεται να φτάσει τους 500 – 600 θανάτους συνολικά μέχρι το τέλος του έτους. Η θνησιμότητα αυτή, είναι 17 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη σε άτομα ίδιας ηλικίας και φύλου στο γενικό πληθυσμό. Οι αιτίες διαπιστώνεται να αφορούν τη συνύπαρξη HIV λοίμωξης, με υπερδοσολογία οπιοειδών, χρόνια ηπατίτιδα C, αστεγία και δυσκολία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας ή σε προγράμματα μείωσης βλάβης.
Ταυτόχρονα έχουμε μια σημαντική αύξηση των ΧΨΟ που είναι θετικοί στον HIV τα τελευταία χρόνια. Η μεγάλη αύξηση που είχε παρατηρηθεί το 2011 και το 2012, κάτι που μας είχε φέρει πάλι στην θλιβερή πρώτη θέση στην Ευρώπη, επαναλαμβάνεται αυτή τη στιγμή, με μια διαρκή αύξηση τα τελευταία 4 έτη. Το ποσοστό των χρηστών με HIV λοίμωξη το 2018-2020 ήταν 22%, δηλαδή κατά 50% αυξημένο σε σχέση με το 2012-2013 και κατά 22 φορές μεγαλύτερο από το 2010, στην Αθήνα. Αντίστοιχα στην Θεσσαλονίκη, στη Θεσσαλονίκη έφτασε το 7% το 2021 από 1% το 2018. Η αύξηση του επιπολασμού είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί παγκοσμίως τα τελευταία 10 χρόνια και αποτελεί μια θλιβερή πρωτιά για τη χώρα μας.
Ο κ. Χατζάκης, είχε δύο προτάσεις ως έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης της παρούσας κρίσης και προς αποφυγή περισσότερων θυμάτων αλλά και μείωσης του επιπολασμού του HIV, μεταξύ των ΧΨΟ.
Πρώτον, να ξεκινήσει άμεσα υλοποίηση προγράμματος χορήγησης ναλοξόνης “στο σπίτι” (Take Home), με την κατάλληλη εκπαίδευση χρηστών και του υποστηρικτικού περιβάλλοντός τους, ώστε να μειωθούν άμεσα οι θάνατοι από υπερβολική δόση οπιοειδών, οι οποίοι κατά μεγάλο ποσοστό συμβαίνουν σε κατοικίες και όχι στον δρόμο.
Δεύτερον, να ξεκινήσουν άμεσα να υλοποιούνται προγράμματα από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται στο χώρο αυτό, με στόχο εργασία στον δρόμο και καλύτερη διασύνδεση των χρηστών και των ομοτίμων, με υπηρεσίες πρόληψης, εξετάσεων, αγωγής και υποστήριξης, δηλαδή την ενίσχυση και τον συντονισμό των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης στον δρόμο.
Τέλος επισημάνθηκε για άλλη μια φορά από όλους τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες, η ανάγκη υλοποίησης ενός εθνικού σχεδίου δράσης, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων στο σχεδιασμό του αλλά και της ίδιας της κοινότητας των χρηστών, και η επικύρωσή του, η ύπαρξη δηλαδή της αναγκαίας πολιτικής βούλησης για να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά τα παραπάνω ζητήματα.
Φωτογραφίες: Εβίτα Παρασκευοπούλου.
