Ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει βίαια τα γεωπολιτικά δεδομένα γίνεται πλέον φανερό ότι οι απανωτές κρίσεις που βιώνουμε, η οικονομική, η κλιματική, η ενεργειακή, η υγειονομική, η πολιτισμική και η επερχόμενη επισιτιστική, φανερώνουν την αποτυχία μας ως κοινωνίες να διαχειριστούμε τις ανάγκες και τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής με περιβαλλοντικά ορθολογικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο.

Το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα απέτυχε να εξασφαλίσει την ευημερία που υποσχόταν. Αντίθετα, εμπορευματοποίησε τα κοινά αγαθά και τους φυσικούς πόρους τα μετέτρεψε σε χρηματιστηριακά προϊόντα και μεγάλωσε τις οικονομικές ανισότητες.

Σε αυτό το πλαίσιο συγκρούεται σήμερα η εξαρτημένη διατροφικά και ενεργειακά επεκτατική Δύση με την απολυταρχική νέο-τσαρική Ρωσία, με θύματα τον λαό της Ουκρανίας αλλά και την επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια όλων μας. Σιτηρά, έλαια και λιπάσματα ξαφνικά παύουν να είναι διαθέσιμα, ενώ το “φτηνό” μέχρι σήμερα φυσικό αέριο της Ρωσίας αντικαθίσταται με το πανάκριβο LNG των ΗΠΑ.

Δυστυχώς, οι λύσεις που επιλέγονται είναι οι ίδιες που δημιούργησαν τις απανωτές κρίσεις που προκύπτουν. Η κυβέρνηση συνεχίζει να πριμοδοτεί «επενδυτές της ανάπτυξης» με φαραωνικά έργα βΑΠΕ και ανώριμα έργα αποθήκευσης ενέργειας και την ίδια στιγμή η ΕΕ βαφτίζει «πράσινα» την τραγικά επικίνδυνη πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο.

Με πρόσχημα την απεξάρτηση από τη Ρωσία, προωθεί μια ενεργειακή μετάβαση που είναι αδύνατον να υλοποιηθεί τεχνικά και οικονομικά χωρίς να προκληθεί ανεπανάληπτη περιβαλλοντική και κοινωνική καταστροφή.

Κι ενώ στη χώρα μας η ενεργειακή μετάβαση συνεχίζεται αποκλειστικά με βΑΠΕ, με φυσικό αέριο, με το παράλογο χρηματιστήριο ενέργειας και την εξυπηρέτηση μερικών παρασιτικών ενεργειακών ομίλων, ο πόλεμος έδωσε την αφορμή να επαναφέρουν τα σχέδια για εξορύξεις υδρογονανθράκων και αγωγούς μεταφοράς.

Οι έρευνες πρόκειται να προκαλέσουν εκατόμβες θαλάσσιων θηλαστικών, ενώ θα ανοίξει ένας νέος κύκλος δαπανηρών εξοπλισμών και πατριδοκαπηλίας. Κι όλα αυτά ενώ έχει πλέον εμπεδωθεί σε όλους/ες ότι τα όποια κοιτάσματα – αν ποτέ βρεθούν – θα ανήκουν στις πολυεθνικές.

Παράλληλα, με την ίδια ασέβεια και αλαζονεία, γίνονται παντού έργα τουριστικής “ανάπτυξης” στο ίδιο πρότυπο υπερκατανάλωσης που σε άλλες χώρες αλλά και σε πολλά σημεία της Κρήτης έχει ήδη φέρει την καταστροφή. Αιγιαλός, παραλίες, ευαίσθητα τοπία, αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία της φύσης, οικοσυστήματα και προστατευόμενες περιοχές μετατρέπονται σε χυδαίο εμπόρευμα για να καταναλωθούν από ορδές πλήθους που δεν υποψιάζεται την ομορφιά που χάνεται.

Με το νέο πολυνομοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση και τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο Χατζηδάκη του 2020, -μεταξύ άλλων- ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για την καταπάτηση των προστατευόμενων περιοχών “Natura 2000” και την ιδιωτικοποίηση του νερού. Τα αγαθά μετατρέπονται σε εμπορεύματα και ξεπουλιούνται σαν να μην υπάρχει αύριο, ενώ ταυτόχρονα άχρηστα και φαραωνικά έργα όπως το υπό κατασκευή αεροδρόμιο στην Πεδιάδα Καστελλίου και οι συν αυτώ δρόμοι, καταστρέφουν μια αδιανόητα όμορφη και περίπλοκη ισορροπία που έχει βρει η φύση.

Είτε είναι μια εύφορη Πεδιάδα, είτε ένας βράχος -ο Παλίγκρεμνος- που αποτυπώνει τη γεωλογική μας ιστορία, είτε ένα φαράγγι- της Άγνου- με υπεραιωνόβια πλατάνια, αρχαία μνημεία και πηγές, είτε περήφανες βουνοκορφές και σπήλια, είτε οι πολύμορφες ακτές μας, είναι τόποι ζωντανοί, που πήρε χιλιάδες χρόνια για να πάρουν τη μορφή που παραλάβαμε, καταναλώνονται σε μια στιγμή και είναι αδύνατον να ξαναγίνουν όπως ήταν αν τα καταστρέψουμε. Αξία ανυπολόγιστη. Που χρωστάμε να παραδώσουμε σε επόμενες κι επόμενες γενιές.

Γι’ αυτό, άνθρωποι από κάθε γωνιά της Κρήτης, ομάδες, πρωτοβουλίες και συλλογικότητες που αγωνιζόμαστε ενάντια στη λεηλασία του τόπου μας, νοιώθουμε ότι χρειάζεται να αντιδράσουμε συλλογικά και συντονισμένα.

Δημιουργήσαμε ένα Δίκτυο για να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε μια αλυσίδα αλληλεγγύης και αντίστασης, ενάντια στα φαραωνικά έργα και ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των κοινών αγαθών και των φυσικών πόρων. Υπέρ της προστασίας της φύσης και της ζωής.

Υπάρχει τεράστια ανάγκη για μια διευρυμένη κοινωνική συμμαχία για να εξασφαλίσουμε φθηνή και καθαρή ενέργεια χωρίς σπατάλη, διατροφική ασφάλεια, ισότιμη πρόσβαση στο νερό, ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και ισορροπημένη τουριστική ανάπτυξη.

Για να σταθούμε με αξιοπρέπεια και αποφασιστικότητα απέναντι σε όσα απειλούν να καταστρέψουν αυτό τον μοναδικό τόπο που κληρονομήσαμε και που, παρά τα προβλήματα και τις καταστροφές που έχουν ήδη γίνει, θέλουμε να παραδώσουμε καλύτερο στα παιδιά μας”.

Συνέλευση Παγκρήτιας Δικτύωσης για το Περιβάλλον
Για επικοινωνία: envnetworkcrete@riseup.net

*Το κείμενο μοιράστηκε κατά την διάρκεια των εκδηλώσεων στο Φεστιβάλ Χαϊμαλίνα που πραγματοποιήθηκε στα Ανώγεια το τριήμερο 5 έως 7 Αυγούστου 2022.