Μετά από περιορισμούς μετακίνησης και περιορισμούς, πιο ουσιαστικούς, όπως είναι η σωματική επαφή και η αλληλεπίδραση, αναρωτιόμουν γιατί το ‘Tunnel of Oppression’ δεν συνέχισε – έστω με τα εν λόγω περιοριστικά μέτρα – να δημιουργεί εκείνες τις συγκλονιστικές θεατρικές perfomances και παραστάσεις. Εν τέλει, αφού είχα να μιλήσω μαζί με τον αγαπητό, φίλο πια, Δημήτρη Πλαβούκο, πριν από την πανδημία, που του είχα πάρει την ακόλουθη συνέντευξη που αναδημοσιεύεται στο πρακτορείο pressenza, κάτι μου κίνησε ξανά την περιέργεια και αποφάσισα να κλείσω μία συνάντηση μαζί του για το ‘update’ της υπόθεσης.
Επισκέφτηκα το “Vault Theatre Plus”, αφού δώσαμε εκεί ραντεβού στις 19/08 και για όσους ανθρώπους – αναγνώστες δεν με γνωρίζουν, επειδή δεν έχω την ιδιότητα της δημοσιογράφου, κάναμε ακόμη μία συγκλονιστική συζήτηση για όσα του συνέβησαν και όσα του συμβαίνουν στην καθημερινή ζωή με σκοπό να αντιληφθώ και να κατανοήσω ακόμη καλύτερα και να ενσυναισθανθώ τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε την επανεκκίνηση του ‘Tunnel of Oppression’. Αφορμή για αυτό, ήταν η περσινή εκδήλωση performance που ετοίμασε η εθελοντική ομάδα ηθοποιών στο Κερατσίνι του Πειραιά την περίοδο του Αντιφασιστικού Σεπτέμβρη 2021, με παρουσία της Μάγδας Φύσσα στο πλαίσιο δραστηριοτήτων – εκδηλώσεων του Συλλόγου Πολιτισμού «Παύλος Killah P Φύσσας», που δημιούργησε η οικογένεια Φύσσα και φίλοι/ες του με συμμετοχές από οργανώσεις πολιτών.
Κατά τον Δημήτρη, «η εμπειρία ήταν συγκλονιστική» και ακολουθώντας τα γεγονότα της πολιτικο-κοινωνικής επικαιρότητας που αγανακτεί ημέρα με την ημέρα τους πολίτες «για ό,τι καταπιέζει τον Άνθρωπο», από τον Σεπτέμβριο του 2021 μέχρι σήμερα, ο Δημήτρης κι η αγαπημένη του αδερφή Νάνσυ, αποφάσισαν ξανά να «δημιουργήσουν»: συμμετέχουν στον Αντιφασιστικό Σεπτέμβρη του 2022 με τη συγγραφή παράστασης από τον Δημήτρη που έχει τον τίτλο «Ιπτάμενα Αυτοκίνητα», προγραμματισμένη για τις 16/09, στις 19.00 (εδώ μπορείτε να δείτε όλο το πρόγραμμα), στις 17/9, στις 19.00 θα ακολουθήσει κεντρική συναυλία στο Σιλό του Πολυχώρου Λιπασμάτων Δραπετσώνας, στις 18/09 θα γίνει η πορεία στην οδό Παύλου Φύσσα 60, Κερατσίνι για τα 9 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου και στις 21/09 στο ‘Vault Theatre Plus’, η ομάδα ‘Tunnel of Oppression’ θα ανεβάσει την πολύ ενδιαφέρουσα θεατρική παράσταση με την χαρακτηριστική πένα του Δημήτρη Πλαβούκου, με τίτλο «Άνοιξη».
Το παρόν κείμενο – συνέντευξη επιμελήθηκε η Κωνσταντίνα–Μαρία Κωνσταντίνου, Κοινωνική Ερευνήτρια – ΜΔΕ Εγκληματολογίας.
«Άνοιξη λοιπόν;», τον ρώτησα. Κι εκείνος μου απάντησε, «ε, κατάλαβες, από τα κάτω εξού και το μωβ δέντρο με χρώμα του πένθους ανάποδα». Κι όντως, από την περιγραφή και τον σκοπό της παράστασης αλλά και τον πολυαναμενόμενο χαρακτήρα της γραφής του, που αφυπνίζει όποιον άνθρωπο είναι έτοιμος να αφυπνιστεί, κατάλαβα πολλά:
«Δολοφονίες. Βιασμοί. Γυναικοκτονίες. Τυφλή ή «τυφλή» δικαιοσύνη; Δικαιοσύνη; Ένας πόλεμος μαίνεται και ήρθε η ώρα να πάρουμε μια απόφαση. Να πάρουμε την απόφαση. Ή με εκείνους ή με εμάς. Ή με τους φασίστες ή με τους Ανθρώπους. Ή με τη γροθιά στον ουρανό ή στο χώμα. Ο χειμώνας θα καλύψει τον κόσμο στο λευκό και ο λύκος θα μας καταβροχθίσει όλους. Πριν το χειμώνα όμως θα έχουμε μια τελευταία ευκαιρία. Να βγούμε στους δρόμους και η επανάσταση να ανθίσει. Να φωνάξουμε και να διώξουμε μια για πάντα τη βία, την κακοποίηση, την καταπίεση και το ρατσισμό, από τις ζωές μας. Άνοιξη για ψυχές. Άνοιξη ζωής…».
Η γνωριμία του Δημήτρη με τη Μάγδα Φύσσα έπαιξε κομβικό ρόλο στην επανεκκίνηση του ίδιου του Δημήτρη, εντός της πανδημίας. Ο σκοπός της παράστασης είναι να καλυφθούν τα δικαστικά έξοδα που επιβαρύνουν την οικογένεια Φύσσα, δηλ. να πληρωθούν οι δικηγόροι της πολιτικής αγωγής της οικογένειας Φύσσα, για τη δευτεροβάθμια δίκη της Χ.Α. Φυσικά, υπόκειται στον καθένα που επιθυμεί να συνεισφέρει περισσότερα, παρά το γεγονός ότι έχουν προβλεφθεί κατηγορίες εισιτηρίου.
Αλλά, όπως μου αποκάλυψε ο ίδιος, η παράσταση θα είναι πολυθεματική. Δεν θα είναι, απλώς, μία θεατρική παράσταση, αλλά μία ειλικρινής γνωριμία των θεατών με το «πολιτικό»: τι σημαίνει να θέλεις να βρεις το δίκιο σου και να μην μπορείς, είτε από οικονομικής άποψης, είτε από μία επίπλαστη δικαιοσύνη που γέρνει κάθε τόσο; Τι σημαίνει να ενεργείς ως «πολιτικό ον», τι σημαίνει να διεκδικείς πράγματα τα οποία είναι κοινά, δημόσια αγαθά; Η παράσταση θα έχει διαλόγους και συζητήσεις, ανοιχτές, με ειδικούς και ανθρώπους από οικογένειες θυμάτων, που, ουσιαστικά, βιώνουν από πολύ κοντά αυτές τις ποινικές δίκες και εννοείται … θα έχει … «αποφόρτιση». Τι σημαίνει «αποφόρτιση»; Διαβάστε παρακάτω … !
Ακολουθεί η συνέντευξη που του είχα πάρει το 2017-2018 για όποιον/α επιθυμεί να μάθει τι εστί ‘Tunnel of Oppression’:
Έβλεπα συνεχώς στα social media αυτό το ‘Tunnel of Oppression’, είτε ως χορηγούμενη σελίδα, είτε από φίλους, συναδέλφους, οι οποίοι έδειχναν ένα έντονο ενδιαφέρον για τις θεατρικές παραστάσεις του. Έτσι, αποφάσισα να ψάξω περαιτέρω. Κατ’ αρχάς, να ενημερωθώ γι’ αυτό και έπειτα να κλείσω μία συνάντηση με τον δημιουργό της, Δημήτρη Πλαβούκο για μία συζήτηση από κοντά.
Συνάντησα τον Δημήτρη Πλαβούκο, το απόγευμα στο γραφείο της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Eä – Ενημέρωση, Κατανόηση, Αποδοχή», στο Μοναστηράκι. Έχω γνωρίσει πολλούς φωτεινούς ανθρώπους στη ζωή μου, ήμουν τυχερή σε αυτό. Τέτοιο διαπεραστικό και φωτεινό βλέμμα, ταυτόχρονα, όμως, πρώτη φορά έβλεπα. Μάλλον, επειδή, το «τούνελ» που έφτιαξε με τόση αγάπη απευθύνεται στο ανθρώπινο γίγνεσθαι, δηλαδή, αντανακλά τη δική του αγάπη για τον Άνθρωπο. Το ‘Tunnel of Oppression’ υφίσταται ως πολυμορφικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε Πανεπιστήμια της Αμερικής (θεμελιώθηκε στο Western Illinois University το 1993 με βάση το Μουσείο της Ανοχής – Museum of Tolerance, στο Λος Άντζελες), όπου σε ένα από αυτά, ο Δημήτρης σπούδαζε Ψυχολογία και Υποκριτική. Tο 2001 βίωσε πρώτη φορά τη συγκεκριμένη διαδραστική βιωματική παράσταση. Μετά από δύο χρόνια έγινε μέρος της Οργανωτικής Επιτροπής.
Γιατί ονομάστηκε το τούνελ της καταπίεσης;
Γιατί η δομή του προγράμματος αυτού βασίζεται στον συμβολισμό. Η παράσταση αυτή πραγματοποιείται με δύο τρόπους: στην πρώτη περίπτωση πρέπει να βγουν από ένα «τούνελ» με τις ακόλουθες σκηνές και στη δεύτερη νοητικώς πάλι πρέπει να ξυπνήσει η συνείδησή τους απέναντι σε τέτοια φαινόμενα): ο πρώτος τρόπος είναι αυτός του ‘performance’, δηλαδή, μέσω οπτικών (ανα)παραστάσεων, σκηνών ρατσισμού, βίας και γενικά καταπίεσης (συμπεριλαμβανόμενων και σκηνών -απόπειρας- εγκλημάτων με εθελοντές ηθοποιούς που μπροστά στα μάτια των θεατών «παίζουν» ανάλογες καθημερινές, τέτοιες, ανθρώπινες ιστορίες).
Ο δεύτερος τρόπος είναι αυτός της θεατρικής παράστασης, όπου αντί για τις προαναφερθείσες μεμονωμένες σκηνές, ξεχωριστές μεταξύ τους, οι ηθοποιοί, λένε και παίζουν μία κοινή ιστορία στους θεατές, αρκετές φορές, με μουσική υπόκρουση, τους στίχους της οποίας γράφει συνήθως ο Δημήτρης και τη μελωδία ο Βαγγέλης Μακρής. Σε κάθε έναν από τους δύο τρόπους, υπάρχουν Ψυχολόγοι και Κοινωνιολόγοι (Ψυχοκοινωνική Μέριμνα με τους Αναστασία Δούκα, Μάνο Κασάπη και Βασιλική Κουρόγλου) στο τέλος των (ανα)παραστάσεων, προκειμένου να επιτευχθεί η ψυχολογική αποφόρτιση ( εσωτερική κάθαρση; ) του κοινού.
Ο αρχικός σκοπός
Ο αρχικός σκοπός του Δημήτρη και των ιδρυτικών μελών του (της Νάνσυ Πλαβούκου και της βοηθού της, Ράνιας Πρωτοσύγγελου και του Στράτου Θεοφάνους με τον βοηθό του, Κωνσταντίνο Χατζηθεοδώρου) το 2015, οπότε και έφερε το Τούνελ στην Ελλάδα, ήταν να γίνει εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε σχολεία δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και κατόπιν σε Πανεπιστήμια. Ήταν μάλλον δύσκολο. Η νοοτροπία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι εκείνη που, εμμέσως πλην σαφώς, επιθυμούμε και προσπαθούμε να αλλάξουμε.
Αξίζουν να υπογραμμιστούν οι μέχρι τώρα συνεργασίες ωστόσο: με το Μουσικό Λύκειο στο Ίλιον, το TedX Panteion – ‘Unlock Yourself’, το Χαμόγελο του Παιδιού, το Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, ο Δρόμος (κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης), το Hip Hop Smile Festival (κάθε δωρεά πηγαίνει στα έσοδα του Χαμόγελου του Παιδιού), το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας, το Flamme Rouge Cycle Café Bar και το Vault Theatre.
Για τον Δημήτρη, ρατσισμός σημαίνει εκδήλωση άσχημης συμπεριφοράς, η οποία δημιουργείται για λόγους φύλου, εθνικής καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού, αναπηρικών ζητημάτων, εκπαιδευτικού επιπέδου, κάποιας χαρακτηριστικής ανθρώπινης ιδιότητας που συγκροτεί την προσωπικότητα του ατόμου. Βία σημαίνει ότι αυτή η άσχημη συμπεριφορά επιβάλλεται από κάποιο άτομο ασκώντας πίεση σε ένα άλλο άτομο, δίχως να αφήνει περιθώρια αντίδρασης του τελευταίου λόγω προσωπικών ή κοινωνικών συνθηκών που ζει.
Ο Δημήτρης αναφέρει ότι για να γίνει αντιληπτό το βίωμα της οποιαδήποτε (δια)προσωπική ή κοινωνικής καταπίεσης, θα πρέπει πρώτα «να περπατήσει κανείς στα βήματα των θυμάτων» για να μπορέσει να επιτευχθεί η διαδικασία της ενσυναίσθησης κι αυτό να γίνει όσο περισσότερο συνειδητά είναι εφικτό, να υπάρξει δηλαδή «είσοδος με το φως προς το σκοτάδι και έξοδος από το σκοτάδι στο φως». Το Τούνελ αποτελεί αυτήν ακριβώς την πλατφόρμα έκφρασης, όπου ο καθένας μπορεί να έρθει και να την αξιοποιήσει ως προσωπικό εργαλείο για την ανάδειξη της αλήθειας μέσα του, μια αλήθεια που κρύβει καλά, από φόβο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα μάθει να αναγνωρίζει στη ζωή του τα αντίθετα: την αποδοχή, την αγάπη και την ελευθερία.
Τέλος, τον ρώτησα εάν τελικά υπάρχει κι άλλος δρόμος – τρόπος για την αποδοχή του άλλου ατόμου (όποιο κι αν είναι αυτό) εκτός από την ενσυναίσθηση. Μου εξήγησε ότι η συνειδητοποίηση της ατομικής συμπεριφοράς μπορεί με τρεις τρόπους να επέλθει: ο πρώτος είναι με τις αξίες μας, ο δεύτερος με την παιδεία μας. Αυτή μας απωθεί να υιοθετήσουμε μια άσχημη συμπεριφορά, επειδή έτσι μεγαλώσαμε από την οικογένειά μας και το σχολείο. Ο τρίτος τρόπος είναι η άμεση επικοινωνία με τον άλλον άνθρωπο, η οποία προϋποθέτει ότι ο ένας τουλάχιστον συνειδητά συμπεριφέρεται με κατεύθυνση την αλήθεια. Η διαδικασία, ωστόσο, όποιο τρόπο και να διαλέξει κανείς, μοιάζει με απότομη ανηφόρα ή με απότομη κατηφόρα.
Δελτίο Τύπου της παράστασης «Άνοιξη»
Η παράσταση «ΑΝΟΙΞΗ» του Δημήτρη Πλαβούκου, θα παρουσιαστεί από το Tunnel of Oppression και υπό την αιγίδα της Eä – Ενημέρωση, Κατανόηση, Αποδοχή, από την Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου και κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, στις 21:00, στο VAULT Theatre Plus.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ
Δολοφονίες. Γυναικοκτονίες. Βιασμοί. Αστυνομοκρατία. Καταπίεση και κακοποίηση. Σε ένα διστοπικό μέλλον ή ένα τρομακτικό παρόν, ένας πόλεμος μαίνεται ανάμεσα σε όσους παραμένουν ακόμη άνθρωποι και στους ρατσιστές, τοξικούς και κακοποιητικούς μιας χώρας που μοιάζει με την Ελλάδα του χτες, του σήμερα και όπως όλα δείχνουν, και του αύριο. Στη μέση του πολέμου, ένας άνδρας χωρίς μνήμη προσπαθεί να καταλάβει τι του συνέβη. Στο ταξίδι αναζήτησης της αλήθειας, θα τον συντροφέψει ένας άντρας που θα παίξει καίριο ρόλο στην έκβαση του πολέμου. Ποια πλευρά θα κερδίσει;
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Το Tunnel of Oppression και ο Δημήτρης Πλαβούκος παρουσιάζουν στο Vault Theatre Plus την παράσταση «ΑΝΟΙΞΗ». Θίγοντας σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, η παράσταση εξυμνεί τη διαφορετικότητα και προτρέπει το κοινό να πάρει θέση απέναντι στην έλλειψη δικαιοσύνης, την κατάχρηση εξουσίας, το νεποτισμό και την καπήλευση της λειτουργίας της χώρας από τις κυβερνήσεις. Μέσα από τους χαρακτήρες, ένα παράλληλο ταξίδι ενδοσκόπησης και αυτοκριτικής ξεκινάει στη σκηνή του VAULT, με μοναδικό σκοπό την απάντηση στο ερώτημα του αν στις μέρες μας, έχουμε παραδώσει τα όπλα, παθητικοί σε όσα συμβαίνουν γύρω μας ή αν ακόμα έχουμε λόγους για να πολεμήσουμε το φασισμό που ελλοχεύει δίπλα μας. Μετά το τέλος της παράστασης ακολουθεί συζήτηση και αποφόρτιση με την Βασιλική Κουρόγλου και καλεσμένους εκπροσώπους φορέων και οργανισμών.
Τα έσοδα που θα συγκεντρωθούν από την παράσταση «ΑΝΟΙΞΗ», θα διατεθούν για τα δικαστικά έξοδα, στους δικηγόρους της πολιτικής αγωγής της οικογένειας Φύσσα, για τη δευτεροβάθμια δίκη της Χ.Α.
TUNNEL OF OPPRESSION
Το Tunnel of Oppression μετράει επτά χρόνια λειτουργίας με περισσότερες από 300 performance και 50 θεατρικές παραστάσεις. Το δρώμενο συνεργάζεται με φορείς όπως η «Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα», το «Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος», κ.α. Όλοι οι συμμετέχοντες στο δρώμενο προσφέρουν το έργο τους εθελοντικά.
ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ
(αλφαβητικά)
Με τους:
Πάνος Κατσούλης, Γιάννης Μελέτης, Αντώνης Σουπιτσής
Παίζουν:
Χριστιαλένα Γιάννου, Σπυριδούλα Γκέκα, Σταυριάννα Γούση, Πέτρος Δανάλης, Αμαλία
Δόξα, Μιχάλης Ζιαραγκάλης, Κλειώ Λάγιου, Βίκυ Λουκάτου, Παναγιώτης Μπακολουκάς,
Γιάννης Παπαϊωάννου, Κατερίνα Παρθενοπούλου, Χριστιάνα Πασβάντη, Δημήτρης
Πλαβούκος, Φίλιππος Σπανόπουλος
Και η:
Νάνσυ Πλαβούκου
Φωτογραφία: Γιώτα Εφραιμίδου
Πρωτότυπη Μουσική: Βαγγέλης Μακρής
Διεύθυνση Παραγωγής: Νάνσυ Πλαβούκου
Σενάριο – Σκηνοθεσία Δημήτρης Πλαβούκος
Ο ΧΩΡΟΣ
VAULT Theatre Plus, Μελενίκου 26, Βοτανικός. Τηλ. επικοινωνίας, 213 0356472